.
Bir insan sağlıklı bir babadan sağlıklı bir annenin bedeninde oluşmuş ise ve…sağlıklı bir coğrafyadaki sağlıklı bir iklimde kendisini anatomisine uygun yaşam ile hayatını sürdürmüş ise….gerçek bir insan hayatı ile uzun, sağlıklı bir ömrün örneği olarak var olup yok olacaktır…
Tarihin uzun imparatorlukları tamamen bu denklemin sonucudur…
Oluşan bir varlığın sağlıklı yaşamına bütün etken olaylar tesir edecek ve çok bilinmeyenli denklemin diferansiyel-çoklu terazi sonuçları ile bir yaşam sürüp gidecektir…
Her oluşumun fiziksel bir sebebi kesinlikle vardır..suyun akışı zeminin meyline göredir..hayat su gibi akar, su gibi birikir deniz-okyanus olur..
.
Tarih bir yaşamın belgesidir..ama…YAŞAM BİR KİŞİLİKTİR…..hiçbir canlı başka bir canlının yaşadığını yaşamaz…yaşamamıştır…
Tarihi çözmek sadece parçalanmış yaşamsal belgelerin bir araya getirilebildiği bir bütün olamaz…MANTIKLARIN DESTEĞİ OLMADAN TARİH ANLAŞILAMAZ…
Tarihi sadece yazılı belgelerden ibaret sananlar…..ne okuduğunu bilmeyenler kadar yetersiz bilgiye sahip olurlar….
BİR RESİM BİNLERCE YAZIDAN ÇOK DAHA FAZLA BELGEDİR…..
Resimleri çözmek fizik-yaşam bilimidir…Dünyada hiçbir resim gelişigüzel yapılmaz…bazen yaşanmışları…bazen yaşanacakları….bazende beyninin içindeki yapıyı resimlerle görmek mümkündür…
Tarihi belgelerde resimleri çözemeyen tarihçi…yarım tarihçidir…
.
.
Tarih arşivleri ve belgeleri size her gerçeği, yalın gerçeği tam vermez . Sadece bir kısmını verir, gerisini siz aynen bir sanatkar gibi o eldeki verilerle beraber yola çıkıp tasvir etmeniz lazım ….Halil İnalcık….
